"ใช้ AI ผิด ชีวิตองค์กรเปลี่ยน – รู้ทันความเสี่ยง GenAI"
พนักงานใช้ ChatGPT แต่เผลอส่งข้อมูลลับ = ความเสี่ยงใหม่ขององค์กร
ความปลอดภัยข้อมูลในยุค Generative AI
ในขณะที่ Generative AI อย่าง ChatGPT, Gemini หรือ Copilot กลายเป็นผู้ช่วยดิจิทัลที่ทรงพลังในการเพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน หลายองค์กรกลับเริ่มเผชิญกับ “ภัยเงียบ” ที่เกิดจากการใช้งาน AI โดยไม่ระวัง — การรั่วไหลของข้อมูลภายในโดยไม่ตั้งใจ
เคสที่เริ่มเกิดขึ้นจริงในหลายองค์กร
- พนักงานวิศวกรคัดลอกโค้ดหรือข้อมูลลูกค้าไปวางใน ChatGPT เพื่อขอให้ช่วยแก้ไข ปรากฏว่าเป็นข้อมูลภายในที่เป็นความลับ
- พนักงาน HR ใช้ AI ช่วยร่างอีเมลแจ้งการลาออก พร้อมแนบชื่อพนักงานและข้อมูล HR โดยไม่ได้ระบุว่าเป็น Confidential
- เอกสารที่เคยถูกป้อนใน AI อาจถูกนำมาใช้เป็นตัวอย่างคำตอบสำหรับผู้ใช้อื่นในอนาคต หากไม่มีการจำกัดหรือควบคุม
ความท้าทายของ Generative AI: เครื่องมืออัจฉริยะที่ “จำ” สิ่งที่เราป้อน
แม้ผู้ให้บริการอย่าง OpenAI จะมีมาตรการด้านความเป็นส่วนตัวมากขึ้นในเวอร์ชันองค์กร แต่ หลายแพลตฟอร์มยังคงมีความเสี่ยง โดยเฉพาะในเวอร์ชันฟรีที่ไม่มีการแยก data boundary ชัดเจน ข้อมูลที่ป้อนเข้าไปอาจกลายเป็นส่วนหนึ่งของระบบเรียนรู้ในอนาคต
วิธีป้องกัน: สร้างวัฒนธรรม “ปลอดภัยไว้ก่อน” เมื่อต้องใช้งาน AI
- สร้างนโยบายการใช้ Generative AI ในองค์กร (AI Usage Policy)
- กำหนดชัดเจนว่า ห้ามป้อนข้อมูลลูกค้า/โค้ดระบบ/ข้อมูลส่วนบุคคล/ข้อมูลภายใน ลงใน AI
- ให้ทีม HR/Legal/IT ทำคู่มือ “Do and Don't” เกี่ยวกับการใช้งาน
- ระบุเครื่องมือที่ได้รับอนุญาตให้ใช้ และเวอร์ชันที่ปลอดภัย (เช่น ChatGPT Enterprise)
- ใช้เครื่องมือ DLP (Data Loss Prevention) และ AI Guardrails
- ระบบ DLP ที่สามารถตรวจจับและบล็อกข้อมูลสำคัญไม่ให้ออกจากองค์กร เช่น ข้อมูลที่มีหมายเลขบัตรประชาชน, เลขบัญชี, source code
- ใช้ AI gateway / proxy ที่ช่วยควบคุมและบันทึกการใช้งาน GenAI เช่น Microsoft Purview, Zscaler AI Control, Netskope, Palo Alto AI Access Control
- สร้างระบบตรวจสอบ และอบรมพนักงาน
- จัด Security Awareness Training โดยเน้นเรื่อง AI ใช้อย่างไรไม่ให้เสี่ยง
- ให้ความรู้พนักงานเกี่ยวกับผลกระทบของการใช้ AI อย่างผิดวิธี
- ตั้ง “AI Champion” ในแต่ละแผนกเป็นผู้ให้คำแนะนำเบื้องต้น
AI เป็นเครื่องมือที่ทรงพลัง แต่ก็อาจเป็นประตูสู่ความเสียหายมหาศาล หากใช้งานโดยไม่มีแนวทางป้องกันที่เหมาะสม
องค์กรที่ตื่นตัวและเริ่มวางนโยบายควบคุมตั้งแต่ตอนนี้ จะได้เปรียบในด้านความปลอดภัยและความเชื่อมั่นจากลูกค้าในระยะยาว